Tuesday, March 24, 2009

Parenting I


"Your children need your presence more than your presents".
Jesse Jackson

"There are only two lasting bequests we can hope to give our children. One of these is roots, the other, wings".
Hodding Carter

"The art of mothering is to teach the art of living to children".
Elain Heffner


Inchungkhar cu vulei cung Sianghlei run vialte lak i a sangbik mi le sianginn hmasa cem kan kai nak cio asi. Aleng sianghlei run hna i cawn khawh lo mi thil tampi, Dawtnak taktak, zawnruahnak, hawikomhnak, etc. vialte hna nu le pa, u le hna sin in kan cawn hmasa cem nak zong asi. Inchungkhar ah nu le pa nih 'Values, Virtues' hna biapi i an ruah ah cun fa le caah zungzal ca in nun sersiam nak ah hram kan bunh nak hmun zong asi fawn. Cu caah Bible thiam hna nih an kan cawnpiak tawnmi cu, Pathian nih 'Institution' 3 asiam. Cu hna cu 1. Innchung khar 2. Cozah le 3. Krihfa bu hna an si.

Inchungkhar ah nu le pa hna cu nawl neihnak ngan bik neitu an si bantuk in mawhphurhnak (responsibility) zong a ngan cem an nei ve. Cu cu fa le hna an eiding caah rianttuan lawng si loin fa le hna an thannak le an ithan pi chihmi nunning le ziaza hna ah thlaici tuh asi. Nu le pa hna cu 'Papuh Saya' 'Zungphun thiam' bantuk an si i fale zong an sersiam hna ning bantuk tein an ziaza a chuak ve. Nu le pa cu thingphun tu bantuk an si i, an thingphun mi thlaci ttha te a keuh khawh pin ah a hram vah piak, ti toih, riam le a cutzat tiang zohkhenh kha an rian an si fawn. Nu le pa cu Dum tuahtu bantuk an si i a dum chung ah zeibantuk dah a cin, zeitin dah a zoh khenh ti kha arian asi fawn.

Tha tein zohkhenh mi thingkung cu a thei a thawt bantuk in zohkhenh lo mi thingthei cu a thaw ve lo. Zu va dang zong nih an ei khawh fawn i a hang kha tawn. Krihfa poh nih fa le cu Pathian sin in hmuh mi rosung an si ti cu acohlang mi kan lo nain ataktak ah cun kan rak daithlanh ngai ngai. Mi fa nu/fa pa tha cu kan hngar ngai hna nain kan mah fale cu tha tein kan zohkhenh tawn lo i a zoh khen zia zong kan thiam lo pin ah zohkhenh ningcang cawn ve zong kan itim tawn lo. Kan hrin sawh, kan than ter sawh tawn ko rua lo hlah maw ti awk in a um. Tha te ruah set ah cun lungvar mansung zeirel lo bantuk asi, tha te i fa le zoh kenh lo cu.

Pawcawm kawlhawl nak ca riantuan hi a biapit ko bu ah fa le zohkhenh le tha te cawn piak a rak biapi deuh. Ruat ve ko hmanh! Na fa le hna hi zei bantuk values le virtues, nuncan ziaza hna dah an hmet tein an chung ah na rawnh hna i na rawnh khawh hna? Inchungkhar sianghlei run ah zei bantuk fimnak, thiamnak, nuncan hna dah na cawn ter hna i camipuai an awn? Mark na pek ning teh an fair ve maw? Siang cachim saupi tuan mi Pa nih a rak chim bal! 'hngakchia pa biachim le umtu zohnak in zeiban tuk chungkhar in dah a rat ti chim khawh asi' tiah a rak ti. Nihin ah Pathian hmaika ah dir usih law, 'Bawipa na ka pek mi fale hna hi tha tein ka zohkhenh ko hna, na hmai ah ka hun chuah pi hna' tiah hmaihngal in kan ti ngam hnga maw?

Fa le zohkhenh thiamnak hi 'Art' 'fimnak phunkhat' asi. Cu thiamnak cu nu le pa poh nih neih cio asi ko nain zeitin dah kan zohkhenh, kan hman ti cu mah te in itheih cio asi ko.

Ruah awk:

Na fa le hi tha tein fim na chim bal hna maw?
A emotion 'lungthin' teh na hliamh bel maw? Na palh tik ah ngaihthiam na hal bal maw?
Dawtnak, hawikomhnak, vulei cung kong etc.. hna na ruah bal maw?
Ka pa le nu cu hawikom tha bik an si tiah teh an ruat ve hnga maw?
Zeibantuk 'values & Virtues' hna dah a chung ah na rawnh bel?
Pumsa lei ah na zohkhenh bantuk in thlarau lei ah teh na zohkhenh ve maw?
Pathian hmai ah 'Bawipa ka fa hi zoh tuah' tiah hmai hngal ngai in rai na thawi ngam hnga maw?


(Hmanthlak hi U iang le Marilyn an si, Belguim ah an um)

No comments:

Post a Comment