Missionary Rianttuannak thar

 (Atanglei cabia hi Global Mission Consultation May 11-14, Tokyo ah Dr. Obed Alveraz nih thawngttha bia a chim i asi. Cahmai-4 asi nain, zabok kauh in ka ttial tthan. Ka hrelhmi le ka nganhmi tam lak a um. A ning tein lehkhawh siseh law tiah saduh ka thah ngai nain, a tam tuk caah, abia ttha ttha tampi lanh taak bu in tlawmpal te zeimaw zawn tete lawng ka leh i ka ttial tthan mi asi.)

Matthai 20:1-16

I. Biahmaitthi

1. Thinagthlarau rianttuannak thar ruang ah Evangelical Missionary rianttuanning thar hi a chuak tawn

2. Theology zumhning aa dan nak hrawh i rianttuan ti a biapit nak

3. Missions rianttuannak ah Hruaitu thar hna

4. Mission rianttuan ning cang thar

5. Asining hoih in tuanbia thar

Pathian nih rianttuantu hi a duh zungzal i a za cang tiah a herh lo caan a um bal lo. Baibal kan zoh ah cun, Pathian nih rianttuantu thar a duh peng nak kong kan hmuh. Asi ah cun, zeibantuk rianttuan tu dah Pathian nih cun a duh kun hnga?

A. Thawngtha bia chim ding ah nawlngaihnak he aa tim cia mi

B. Arian ah dawtnak a nei i asining vialte tiang pekchanh a duh mi hna

Acunglei Baibal caang nih a kan chimh mi cu Kum 2000 chung Ramthar riantuannak kong asi.  Pathian nih a rian caah  aa pumpe mi a hlan hna (missionary) i a hlan chap lengmang hna i, rian a lim tiang a hlan chap lengmang rih hna lai. Abiapi ngai mi cu, Doctor asi ah, Senator asi ah, President asi ah Bawipa rian he an ipehtlaih lo ah cun riannei lo (Unemployed) an si. Ahohmanh nih kaa manh lo tuk caah ka ttuan manh loh tiah Pathian an el kho lai lo!  Cun, Adingmi Pathian asi bantuk in tuan man zong hlawk tein a pek. Cu rianttuannak ah cun ahmaisa an ttuan  ruang ah lianngan deuh an si hlei lo i riannei tu nih duhdanh lo tein hlawh a pek hna.

Mission rianttuan nak tuanbia:

Acunglei Baibal ah Riannei tu nih rianttuan tu a hlan hna nak ah Caan dot-5 in a hlan hna nak kan hmuh. Suimilam 6 (Arkhuang), 9(Zing), 12(Chun), 3(Zanlei) le 5(Muilai) tiah.

I. Caan-1 nak

A hmasacem ah Judah Krihfa hna hi hlan an rak si. Bawi Jesuh hrim nih a rak hlan hna i an mah hmang in Hmunkip ah thawngttha bia a rak karh. Cu rianttuannak hmual cu AD313 tiang a daih ti khawh asi. An ttuan man zong hlawk tein Bawipa nih a pek hna i, an Nunphung tiang a nung thai. Kumzabu pa-3 chung an ttuan i Kumzabu 21 nak tiang a daih hna. Nihin ah zohhmanh u, Jews pawl hi asifak mi nan hmu hrim hna lai lo!

II. Caan-2 nak

 Phu-2 nak cu Zurupian pawl a hlan tthan hna. Zurup ah Lydia hmang in thawngttha bia  aphan i an mah hmangin Vulei hmun kip ah thawngttha bia nih a cul. Vulei ramkip an tuk i an tei thluahmah hna, cu pah cun thawngttha bia an ken i an phanhnak hmun poh ah thawngtha bia an rak ceu ter. Zurup i thawngtha bia a phanh hlan an tuanbia kha zoh hman u, inawnnak le, vaihvaihnak le sifahnak etc.. nunnak ah timh mi an rak nei lo. Asinain, thawngttha bia nih a thlen hna i, Bawipa caah an ttuan chin ve caah, nihin tiang Zurup ram cu an nunning ah, an nunphung ah an rum dih hna. Cu cu Bawipa nih an hlawh a pek hna caah asi.

III. Caan -3 nak

Phu-3 nak ahlan tthan mi hna cu Mirang pawl(British) pawl an si i, kum 250 chung Vulei cung ah thawngttha bia karhnak ah mawh an phur. Missionary minthang tampi an chuak i, an mah thokin vulei cung ah Krihfa phu (denomination, Baptist, anglican, methodist etc..) tampi a hung chuak i ramkip ah mission rian an ttuan. Bawipa rian an ttuan hlan ah an ram le miphun cu zeidah an rak lawh? Paamnak, sifahnak, harnak phunkip etc..asi nain, an hlawh man cu Bawipa nih a pek tthan hna i rumnak lawng si loin, an Siangpahrang tthutdan tiang a fek phah.

IV. Caan-4 nak

Chaklei America pawl a hlan tthan hna i, an mah nih caan sau cem mawh an phur i khuaruah har in Bawipa rian an rak ttuan. Bawipa rian an rak ttuan hlan ah sifak le ruahchannak nei lo lawng te an rak si ve. Asinain, an hlawh man an hmuh i, rumnak, Nawl neihnak tiang in thlachuah an hmu. 'God bless America' ti tiang in an ram pi ah an tar i mikip nih an fuh hna. 

V. Caan-5 nak

Riannei tu pa cu mui lai ah aa chok i a um sawh ko mi hna ttiattum lo pawl a hmuh hna i a hlan tthan hna. Cu hna cu Ram-3 nak pawl (Asia, Africa, Mlddle east le Latin America) pawl an si. Hi ram hna komh in nihin ah cun Bawipa rian hi Vulei hmun zakip ah minung 500,000 missionary leng nih an tuan cuahmah tthan cang. Hmunkhat ah kutsih in Bawipa rianttuan chin hna usih, caan nih a kan daih ti lai lo. Ttuanman cu Bawipa nih a kan pek ko lai!

(Kan nih miphun tah zeitin dah hmalaak kan itimh ning asi ve? Bawipa rian kan tuan lo poh ah cun kan tlau chin lengmang lai. Pathian Biatak tampi zong kan theih men ko lai nain, Bawipa rian kan ttuan lo ah cun kan hmailei hi ruahngam zong asi loh. Kan Innpa Mizoram hna cu, an ramleng  Missionary 3000 (Bu kip fonh, mizo missionary ka hawipa tuak nak) leng an thlah hna! Bawipa nih an hlawh man a pek hna i nihin ah el awk ttha lo in an tthangcho! Joshua nih, Kei le ka Innchungkhar cu Bawipa rian lawng kan ttuan zungzal cang lai tiah ati bang, kan umnak ka kip ah Bawipa rian ttuan cio hna usih.)

Ngaihthiam hal

"The weak can never forgive, forgiveness is the attribute of the strong"

Mahatma Gandhi

"Forgiveness does not change the past, but it does enlarge the future"

Paul Boese

"Aluancia caan lio ah inn pa hna le mitampi nan cung ah chimcawk lo sual nak kan rak tuahmi vial te ngaihthiam kan in hal hna. Zaangfahnak te'n Pathian minin kan ngaithiam ko u. Thla zong kan cam piak u" tiah ngaihchihnak le lungthin dihlak tein ngaihthiam hal nak bia a chim pah in a mitthli tla mi Japan Pastor pa-2 hna biachim nak a ngai mi poh cu kan mitthli  atla cio hna. An mah phung bantuk tein an lu an ikhun i an kun. Mi  thong-2 leng kan si theu lai, Nagano Plaza Hall, Tokyo cu kan khat dih. Mah bia an chimnak hi, Global Mission Consultation, Tokyo, May11-14, 2010, Vulei cung ram tampi in Mission kong Civui lianpi an tuah nak ah asi.

Cu biachimnak a dih le cangka in, US ai-awh in a ra mi nu nih, 'American poh hmai ah rak chuak dih u' tiah a hawile a vun sawm ve hna. Stage cung ah cun Japan pawl le american pawl cu hmaitonh in an dir hna.  'Kan ram le hruaitu hna nih nan cungah thilttha lo kan rak tuahnak vialte ngaihthiam kan in hal  hna' tiah i ngaihthiam halnak bia ttha ttha a chim bu in a ttap pah. Cu bia ka theih ah cun ka lunghno i ka mitthli tla thluahmah ve. Pacan cuh kaa zuam nain chunglei i a chuak mi cu kaa um pi kho ve hrim lo, ka mitthli a luang thluamah ko. Hnuhmai ka zoh i midang cio zong aa sum kho an um hna lo.

Theihcio bangin ahlan ah Japan nih Asia ram dihlak uk arak itim i a rak tuk hna. A uknak hna ram poh cu a hrem hna i mi thong tampi nunnak zong an lak. Nungak dawh kip an tlaihhrem hna i an ralkap nuamhsaih nak ca tiangin an rak hman hna. Cu cu, nihin tiang, Tiluk nu cheukhat nih Japan cozah zong taza an cuai hna i zaangdawl nak an hal hna. Tiluk, Singapore, Korea, Malaysia, Philipine etc..an tuarning a rak fak hringhran. Mitampi thinlung chung ah nihin tiang a dam thlu kho rih lo. Cu thilttha lo an rak tuahser nak vialte cu Japan krihfa hna nih ngaihthiam an hal nak cu asi. Khatlei ah US nih Japan a sualnak a zoh khawhlo tik ah, Atom bomh a rak thlak ve. Cu cu Vulei tuanbia ah avoi-1 nak Atom Bomb, minung cung ah an thlak asi. Mi thong tampi nunnak chitkhat teah aliam i, mi thong tampi nih pum tlamtlin lo nak in an tuar thai.

Cu thil tha lo hna an rak tuah veve mi ruangah, tutan civui zong i Mizapi hmai ah ngaihthiam hal tonh nak an neih cu asi. Japan Krihfa tam u nih hin aluancia mi caan an zoh tik ah an cozah nih thiltthalo an rak tuahnak hi an philh kho lo i, an lung zong a dam kho taktak lo. Pastor tampi nih Asia ram hmunkip ah ngaihthiam halnak bia hi an chim lengmang. Nihin tiang Japan Krihfa tampi cu, hi an tuahsual nak ngaihchihnak langhter nak le ngaihthiam hal nak ah tiin, December 8 (Ralthawhnak an rak thanh ni) le August 15 (Ralsungh nak an thanh ni) ah rawl ulh in Pathian hmai ah thlacam nak an nei tawn hna.

Mahatma Gandi nih ati bang ngaihthiam nak hi mitthawng mi hna le mi puitling mi hna lawng nih an tuah khawh mi le an tuah tawn mi nunning asi. Aho poh hi a palh ballo le Palhnak a tuah bal lo kan um hna lo. Thil hmete asi ah, a ngan deuh asi ah, Palhnak cu palhnak asi ko. Isilhnalh lengmang nak cun, palhnak zawn ah thiamlo can ngam i ngaihthiam hal ngam hi raltthatnak taktak zong asi i hmailei caah lamkau pi aa hawn chinnak tu asi. 

Ruah awk:-

• Mi ralchia cu a palhnak kha a thuhnawh tawn
• Mi fim mi hna cu an palhnak ah thiamlo an cang ngam i ngaihthiam hal an iharh lo